De Prestatiemonitor 2009 doet verslag van de analyse van de toetsresultaten 2003/’04-2008/’09 van scholen in de gemeente Steenwijkerland. De rapportage is opgesteld in opdracht van de gemeente Steenwijkerland. Het doel van de Prestatiemonitor is om een oordeel te kunnen vellen over de ontwikkelingen in het kader van het lokale beleid op het terrein van begrip, taal, rekenen, onderwijsachterstanden en de voor- en vroegschoolse educatie binnen de gemeente Steenwijkerland.
Voor deze Prestatiemonitor hebben de Steenwijkerlandse basisscholen en één voorschool toetsresultaten beschikbaar gesteld.
Naast de toetsresultaten van de groepen 3 tot en met 8 doet de Prestatiemonitor 2009 verslag van de resultaten op de kleutertoetsen van groep 1 en 2, omdat het in verband met het Steenwijkerlandse Voor- en Vroegschoolse Educatiebeleid (VVE) relevant is om de resultaten van de instromende kleuters in kaart te brengen.
In deze rapportage wordt allereerst kort ingegaan op de vaardigheidsniveaus die het CITO hanteert. Deze benadering is als uitgangspunt genomen voor de prestatiemonitor. Mede hierdoor kunnen de resultaten in deze Prestatiemonitor worden afgezet tegen het landelijke beeld.
De resultaten worden gepresenteerd aan de hand van de volgende vragen:
· hoe zijn de resultaten op de competentie begrip?
· hoe zijn de resultaten op de competentie taal?
· hoe zijn de resultaten op rekenen?
· wat zijn de resultaten op de kleutertoetsen?
· is er sprake van onderwijsachterstanden?
In de herfst van 2004 verscheen de Taalmonitor voor het eerst, waarna tot 2008 de analyse jaarlijks werd geactualiseerd. De Prestatiemonitor bouwt voort op deze Taalmonitor. De prestatiemonitor is echter niet te vergelijken met de taalmonitor, de gegevens van beide kunnen niet naast elkaar gelegd worden. De Prestatiemonitor 2009 wijkt op de volgende punten af van de Taalmonitor:
· alle basisscholen in Steenwijkerland nemen deel;
· alle taalvaardigheden en rekenvaardigheden worden meegenomen;
· onderwijsachterstanden worden in één hoofdstuk besproken (en vormen niet langer het centrale perspectief);
· de indicator uitval vervangt het percentage E-leerlingen.

De Prestatiemonitor gaat uit van de eigen toetspraktijk en -visie van scholen. Aan de uitkomsten en met name aan de vergelijking tussen (groepen) scholen en leerjaren mag geen absolute betekenis worden gegeven. Desondanks geven de resultaten, vanwege de omvang en de kwaliteit van de leveringen, een goed beeld van de situatie op de Steenwijkerlandse scholen. Bovendien wordt naast de Prestatiemonitor ook een schoolrapport verstrekt aan iedere school afzonderlijk. Dit rapport geeft op schoolniveau inzicht in de onderwijsprestaties.

De Prestatiemonitor is tot stand gekomen door een samenwerking van De Loos Monitoring en de IJsselgroep. De Loos Monitoring is verantwoordelijk voor de verwerking van de toetsresultaten. De IJsselgroep heeft de totstandkoming van de Prestatiemonitor gecoördineerd en zij beoordeelt samen met de Werkgroep Onderwijsachterstandenbeleid/Brede school de uitkomsten.

De Loos Monitoring heeft in 2010 een bijdrage geleverd in de nadere analyse van de Cito-score in Rotterdam.
aanleiding
In Rotterdam zijn de eindtoetsresultaten lager dan in de andere grote steden Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Dit blijkt uit ‘De Staat van Rotterdam’, COS, 2010. Er is sprake van een toename van het verschil van de gemiddelde CITO-toets-scores in Rotterdam, ten opzichte van het landelijk gemiddelde vanaf 2006, terwijl het verschil in de drie andere grote steden ten opzichte van 2006 wat kleiner is geworden.
Hoewel de verschillen klein zijn en de daling niet significant is roept dit vragen op, bij de gemeentelijke overheid, bij de pers, bij ouders, maar ook bij het onderwijsveld zelf. Want, zo zeggen de schoolbesturen, deze uitkomst staat in ieder geval haaks op de inspanningen die zijn geleverd om goed onderwijs te geven.
nadere analyses
In overleg met de wethouder van onderwijs besloten de Rotterdamse schoolbesturen samen met de dienst Jeugd Onderwijs en Samenleving een nadere (vergelijkende) analyse te laten uitvoeren naar de CITO-scores van de afgelopen jaren. De vraag is of er verklaringen kunnen worden gevonden voor de achterblijvende resultaten van de Rotterdamse scholen. Wat zou er anders zijn in Rotterdam dan in de andere grote steden? Wat speelt er hier wat in andere steden minder speelt? Zijn er verklaringen te vinden die een positieve beïnvloeding door de scholen of anderszins mogelijk maken. Zo ja, welke acties zijn er inmiddels ondernomen om te komen tot beter onderwijs (en hebben die al een gunstige effect gehad)?
oogmerk
Deze zoektocht is relevant, omdat het niet alleen begrijpelijk maakt wat er aan de hand is, maar ook omdat dit een begin maakt met te zien wat er aan valt te doen. Het aanpakken van ongunstige eindtoetsresultaten vereist een scherp zicht op de achterliggende oorzaken: sociaal- economische situatie van de stad, leercapaciteit van leerlingen, maar natuurlijk ook effectiviteit van de school en andere schoolkenmerken. Ook wordt nog aandacht geschonken aan zogenoemde meetfouten.
bijdrage
De Loos Monitoring heeft gezocht naar cijfermatige indicaties in welke verschillen kunnen worden toegerekend aan:
· verschillen in leercapaciteit (opleidingen ouders, uitstroom naar speciaal onderwijs, intelligentie)
· verschillen in onderwijsachterstanden (schoolwisselingen, vertragingen, taalachterstanden, herkomst)
· verschillen in schooleffectiviteit (onderlinge verschillen, interventies, inspectietoezicht)
· verschillen door meetproblemen (scheefheid scores, uitsluiten van leerlingen, multi-level probleem, en meer)